Święta Bożego Narodzenia w każdej rodzinie obchodzone są trochę inaczej. Podobnie, mniejsze lub większe różnice, znajdziemy też w różnych krajach europejskich. Powodów jest wiele – położenie geograficzne, historia i tradycja, większa liczba protestantów lub katolików… Przyjrzyjmy się, jak Boże Narodzenie jest obchodzone w Polsce i na Słowacji, ale także na Islandii, w Szwecji lub we Francji.
Nasze kraje: Polska, Czechy i Słowacja
W Polsce okres przedświąteczny zaczyna się już od adwentu. Ze względu na silne tradycje chrześcijańskie cztery tygodnie poprzedzające Boże Narodzenie upływają pod znakiem spotkań z rodziną, przyjaciółmi, czasem głębokiej refleksji, a także postu.
A jak w Polsce wygląda Wigilia? Prezenty rozdaje się po wieczerzy wigilijnej. Przynosi je albo święty Mikołaj, albo w południowych regionach Dzieciątko Jezus. W Wielkopolsce i na Kaszubach prezenty przynosi Gwiazdor.
Kolacja wigilijna jest dla wszystkich polskich rodzin największym świętem w roku. Zaczyna się od odczytania Ewangelii o narodzinach Jezusa Chrystusa i wspólnej modlitwy. Najważniejszym momentem całego wieczoru jest łamanie się poświęconym opłatkiem, którym głowa rodziny dzieli się z pozostałymi osobami siedzącymi przy stole. Ten akt symbolizuje pojednanie, miłość, przynależność i głównie wybaczenie.
Sama wieczerza wigilijna składa się z dwunastu potraw – symbolizuje to liczbę miesięcy w roku, a przede wszystkim liczbę apostołów. Najczęściej podaje się barszcz czerwony, zupę grzybową lub rybną, rybę wigilijną, pierogi, kapustę z grochem lub z grzybami i kompot z suszu. O północy większość Polaków podąża na Mszę Pasterską, zwaną Pasterką.
Okres przedświąteczny w Czechach i na Słowacji niewiele się od siebie różni. W obu krajach świętuje się niedziele adwentowe, do dzieci przychodzi Mikołaj z aniołem i diabłem, przestrzega się postu.
Największe różnice występują w Wigilię. Podczas gdy na stołach w Czechach zwykle jest zupa rybna, na Słowacji serwuje się kapustnicę, czyli coś podobnego do kapuśniaku. Głównym daniem w obu krajach jest ryba. Nie musi to być koniecznie karp, zresztą na Słowacji karp zaczął pojawiać się w menu kolacji wigilijnej dopiero po I wojnie światowej, głównie pod wpływem czeskim.
Jako dodatek w obu krajach podaje się sałatkę ziemniaczaną. Słowacy i Czesi od dawna łączyli kolację wigilijną z dobrobytem i obfitością. Dlatego pod obrus kładziono monety, a w Czechach łuskę karpia na szczęście. Jedzenie mogła podawać do stołu tylko jedna osoba, zwykle pani domu, nikt inny nie powinien wstawać od stołu, ponieważ przynosiło to pecha. Dopiero potem rozpakowuje się prezenty. Niewielka część Czechów, za to duża część Słowaków, wybiera się po kolacji na północną mszę.
Boże Narodzenie w innych krajach europejskich: w Szwecji kozioł, na Islandii krwiożerczy kot
We Włoszech dawniej przynoszono dzieciom prezenty dopiero na święto Trzech Króli, dopiero w ostatnich latach Włochy upodobniły się do reszty Europy i teraz dzieci dostają prezenty już w Wigilię. Każdy kraj lub naród europejski ma swoje tradycje, zwyczaje i rytuały bożonarodzeniowe, których wyliczenie zajęłoby kilka oddzielnych artykułów.
Dlatego na obrazku znajdziecie wybór tych najciekawszych lub najbardziej wyjątkowych:
